<body><script type="text/javascript"> function setAttributeOnload(object, attribute, val) { if(window.addEventListener) { window.addEventListener('load', function(){ object[attribute] = val; }, false); } else { window.attachEvent('onload', function(){ object[attribute] = val; }); } } </script> <div id="navbar-iframe-container"></div> <script type="text/javascript" src="https://apis.google.com/js/platform.js"></script> <script type="text/javascript"> gapi.load("gapi.iframes:gapi.iframes.style.bubble", function() { if (gapi.iframes && gapi.iframes.getContext) { gapi.iframes.getContext().openChild({ url: 'https://www.blogger.com/navbar/37700131?origin\x3dhttp://myredemption-bujangemperajalemai.blogspot.com', where: document.getElementById("navbar-iframe-container"), id: "navbar-iframe" }); } }); </script>
Monday, January 22, 2007

Jako Melah Pinang

JAKO KENA MELAH PINANG

1. Nama ai ansah – ngansah orang kedulu bejako:

Tu ai teratak bintang banyak,
Ninggang awak arus nanga.
Tu ai gemuroh bintang laboh,
Baka suloh lampu kelita.
Tu ai kechapah batu blah,
Panjah darah babi menoa.
Di turun ka kami nyerumba sebun ambun nyaia,
Di pelam kami enam malam di pelawan benda menaga,
Dia iya lalu bebali nyadi bisa,
Tak prabansang dalam balang butol segala.
Nya alai ke lemai tu,
Iya merenchit mimit ninggang chubit chawan bebunga,
Engkah ka kami manah-manah di klasah tikai sana.
Tu ga kena kitai begempuru bejako nanya ka berita,
Tu ga kena aku ngasoh nuan nebah tatah dabong seleka enggi nuan aya,
Ngasoh nuan dulu bejako inggar didinga,
Nanya ka berita di moa pengabang.

2. Orang ti dulu bejako nanya ka berita:

Nya alai aku tu tak sangkal, tak sabal ke bejako ngagai kita.
Ni enda pia,
Laban aku nyau tepeda ka kita ke landai indu landak bebulu burak,
Bekengkang punggang putting juring ngujong geraji,
Aku tepeda ka kita tajak indu tajai belanggai panjai,
Taja kepai-kepai ngambu diri terbai ka brunei pulai hari.
Aku tepeda ka kita bruang indu raak,
Ganggam lengan ngerumpang batang tebelian.

Nya alai lama kitai tu udah berimbai dudok besendi,
Aku nyau deka nanya sapa kita ke kenyalang indu kenyali,
Laban aku deka ngasoh kita ngelua ka sapi buah belili,
Awak ka diambi sida teruna dara tinggi.
Lagi iya tau bebali nyadi taring uting ngeli jani,
Ka ubat kena kami ngambi sempeli,
Kena kami ngisi igi tibang rarentan.

Sapa kita ke dikumbai orang kenyalang kenyali lelaki,
Laban aku tu nyau deka ngasoh kita ngelua ka buah engkelili,
Di tikai anyam diri.
Lagi iya bebali nyadi ngeli jani babi lelaki,
Diambi endu teruna dara mereti,
Jadi ka ubat padi awak ka tebekan lalu jadian.

Sapa kita ke dikumbai kenyalang kenyali banda,
Laban aku deka ngasoh kita ngelua ka kembayau jera di tikai anyam dua,
Diambi sida lengayan endun dara,
Laban lagi iya tau bebali nyadi taring uting babi menoa,
Jadi ka ubat padi paya kena kami ngisi moa tibang tundan.

3. Nama ai ansah kena ngangkat ka orang ti nyaut (ari lelaki) madah ka pejalai diri:

Tu ai buah padi mudah,
Baka buah jelai merundai.
Nyadi tu ai ansah,
Ukai baka ke ngansah beliong bisi predah,
Ngansah rantong besi patah.
Tu ga ai buah padi mudah,
Disua ka aku enggau tapa tunjok tengah,
Di kena aku nyiram simpan geman dabong tatah nuan aya/unggal.
Tu kena aku ngasoh nuan dulu bejako,
Ngara ka leka entelah,
Laban nuan endang dipadu ka orang,
Landik bungah bejako tuai.

4. Saut pengari pengabang ngari ka ripih ari lelaki:

Nyau kesal mimit meh aku,
Udah diberi kita ai sempuli padi bukit,
Ke udah diengkah ka kita dalam chawan indu chubit.
Udah disua ka anak bujang lemambang entelit langit,
Ngena tapa jari chawit.
Ko iya ti meri ngagai aku,
Ngasoh ati aku gaga be-ati gagit,
Tang tu tak ngasoh kira aku nyaia mansang mit.
Kada enda asai tu ati sida niang Aji menya,
Leboh gasan nan di Krangan Sungai Langit.
Ko iya deka ngaga kota kepit buloh temiang,
Tang iya tekinsit mimit nyadi kemibit daun lalang.

Unggal/Aya,
Kami tu meh dikumbai orang anak tengas jelas-jelas mudik batang ulu Ketunggau,
Ngempas ka kaban di kranggan sandau miang,
Napat ka riap tampun bubu.
Kami tu meh ke dikumbai orang anak baya kaya-kaya mudik batang ulu Salimbau,
Ke benyawa nukang ka raang,
Mesai selambang moa pintu.
Kami tu me ka digelar orang anak kenyalang,
Ngenggang di batang Ulu Julau,
Napat ka kembayau mansau ngabu.

Aya/Unggal,
Kami tu wuok empeliau arang,
Masai berua di randau kubal tusu.
Nya alai penatai kami tu bisi reti,
Penemuai kami bisi utai ko-ati.

Nya alai nyerumba buli nyin kemari,
Ke cheli-cheli tumboh lemai,
Nyerumba sedan bulan mingkai,
Kami bisi datai ditu,
Nganjong tebinsu langgu buah binjai,
Nya alai lalu diengkah ka kami manah-manah di kelasah tengah tikai,
Enda di lengka ka kami sengapa pia sabarang alai.
Disua ka kami ngagai kita,
Leboh kitai ke kemumok dudok di ruai,
Leboh kitai ke bepangkang ke pengedang baku Brunei,
Serta disambut kita enggau kukut jari pamegai,
Dikurong kita dalam pebenong tajau rawai,
Dikerbat kita enggau kawat panjai tigai.
Nyadi nya ko kitai suba jadi ka sengkeram jako semaia kitai.
Nya ti ngasoh kami datai baka ka saharitu,
Enggau anembiak, enggau ke tuai,
Enggau sida ke mit, enggau sida ke besai,
Mai bala nitih ka semia.

Nya alai nyerumba buli ke cheli-cheli nyin kemari tumboh malam,
Nyerumba senayah bulan keleman,
Bisi kami udah datai ditu,
Datai ari Batang Kerangan Pinggai tebing kanan,
Penatai kami kitu, nganjong tebinsu langgu buah kemantan,
Ke lalu diterima kita enggau tapa jari ngengam,
Disambut kita enggau kukut jari kanan.
Dibungkus kita enggau saratus bali belantan,
Ditaroh kita tegoh-tegoh dalam mandoh benda pelawan,
Kerbat kita enggau kawat panjai enam,
Dijereki kita enggau badi ilang kayan.
Nyadi nya ko kitai suba jadi ka geran jako sama.
Nya alai baka ka saharitu kami datai ditu,
Mai indu, mai kalu,
Mai anembiak, mai redak,
Mai gendang, mai sebang,
Deka nentu – enti utai nya amat, kami deka ninga,
Enti utai nya tentu, kami deka nemu.

Nya alai ka saharitu kami tu dibai sida apai (sanu) seduai indai (sanu),
Nginsit ka pintu langit rapit baka tambit terkura umang,
Dibai sida ngansat ka pintu langit entap baka singkap krang kepayang.
Nya alai, enti nya amat rengut bunga buot ke bebau bali-ali,
Enti nya amat aba bau bunga ke ngaba basari-sari.
Nya kabuah kami ke datai kitu,
Laban dibai sida ke indu negu bintang buyu mesai jalu jalong jebong,
Dibai sida ke dara ngemata ka bintang saleka mesai krang kepayang pabong,
Dibai sida ke biak nyubak bintang banyak tumboh di kebong langit landong.
Nya alai kami tu deka nyidi aba bau bunga ke ngaba satengah bulan.
Kami tu deka nyium rengut bunga buot,
Puput ka ribut angin selatan.
Nya alai kami nyau deka nyua ka tapa jari kanan,
Ditampong enggau jari sukan,
Jalai Renggan menya ngulih ka basiran bintang tekinsit.
Kami nyau deka nyua ka tapa dada jari,
Tampong enggau tangga Bejie,
Nya ga jalai Bejie ngulih ka kunchi pintu langit.
Ni enda pia ko aku,
Laban kami nyau deka mindah ka genteran papan punggah,
Penudok perampang bunga burah,
Ke berendah mansau jara,
Ke berendah mansau tisi.
Kami dibai orang negu genturan papan timpu,
Penudok perampang bunga kapu,
Ke besudu ular bisa,
Ke besudu ular lidi.
Kami deka nginsit ka genturan singit,
Tambun berurah bunga bangkit,
Ke begantong tengan menoa,
Ke begantong tengan ari.

Nya meh penatai, penemuai kami.
Datai enggau antu enggau indu.
Sama enggau anak enggau anembiak.
Kami deka nentu ka utai nya amat,
Kami deka ninga ka utai nya tentu.
Kami deka nemu.

5. Ai ansah orang ke nyaut ari atas tu:

Tu kerbat pakau kawat,
Baka jilap daun api.
Ai teritis limau manis,
Ke teruba nyadi brandy.
Bai kami nurun nyerumba sebun ambun pagi,
Di pelam kami enam bulan di pelawan benda guchi,
Taroh kami tegoh-tegoh dalam mandoh benda menaga,
Dia iya bebali mansau jara,
Dituang ka kami ngagai balang butol besegi.

Nya alai ka lemai tu Aya/Unggal,
Tak perabansang pansut ari balang butol besegi.
Di engkah ka kami ba klasah tengah tikai.
Tu ga kena kami ngansah tatah dabong gigi enggi nuan,
Ngambi ka nekis nyerais inggar bemunyi.
Kalia udah ga tu kena kami ngansah perapang pedang panjai,
Enggi Antau Linggang Negeri seduai Gun Mangku Bumi,
Katiga enggi Nanang seduai Ajie,
Ti dikena sida bamok ngapus ka ari,
Ngalah ka segi kota simbang.
Pemulai tu sida iya gaga lantang ati,
Lalu niri ka gawai igi balang.

Nya alai ai tangkai lia kerapa,
Ai pun tarum kemuja,
Di engkah ka kami di klasah sana jawa,
Di perambun ka endu endun nyerumba sebun ambun nyaia,
Sataun mangun pun padi paya,
Udah di panjah sida dara bungah enggau darah babi menoa,
Udah di karong kami dalam benong benda menaga,
Nya alai ka lemai tu,
Merenchit mimit iya ari burit gelas kacha,
Kena aku ngansah tatah dabong saleka,
Enggi nuan aya/unggal.
Udah ga tu dikena aku ngansah perapang pedang temaga,
Enggi Garran seduai Mula,
Enggi Ngumbang apai Lada seduai Bantin Apai Rengga,
Udah nya kenu ko sida,
Tajam ari mata simbang jerungkang,
Laban tu udah dikena orang ke besai nampak nama jelai berita,
Ngeruntoh ka kota Tuan Raja,
Di nanga arong Skrang.
Nya alai ka lemai tu aya, dikena aku ngansah tatah dabong saleka enggi nuan,
Ngambi ka nyawa nuan nekis nyaris inggar didinga,
Disema ka aku ngagai panjong kapal johara,
Enggi Ranee bini Sultan Tuan Raja,
Mudik nanga Batang Simanggang.
Agi ga aku nyema ka nyawa nuan samunyi enggau Radio di kena Koh apai Segura madah ka menoa dras mansang.

6. Udah badu ngirup orang nyaut lalu bejako munyi tu:

Nyerumba sedan bulan pernama,
Leboh aku tindok di retok papan pelangka,
Gali galai di tikai sana jawa,
Bebungkor enggau selanggor bali mensuga,
Dia aku bisi mimpi.
Mimpi asai ka betemu enggau Tutong seduai Laja,
Datai ari menoa raya di nanga Panggau Dulang.
Dia aku asai ka dibai seduai nyimpong ujong semambu ngandong sengkelong tedong ular naga.
Mimpi asai ka dibai seduai nyubah bintang banyak mesai chapak jalong temaga,
Laboh ka baroh nyadi pebenong benda menaga,
Nadai utai ngemanah nya gaya,
Dipeda baka gamal anak Dayak,
Bemata baka gamal anak China,
Baka ke tau diasoh nyadi tuai megai menoa,
Ngadu ka uta wang timbang.

Laban meda utai nyelai bakanya,
Dia kami sarumah tak bela tekenyit,
Tepeda ka pemanah benda menaga,
Lalu dibiau kami enggau selanjau manok banda,
Ading kami enggau piring chukop perengka,
Laban asai ti nyambut penatai anak Petara,
Nyambut antu bala pengabang.

Nyerumba tinda sabong lemai,
Nyerumba sedan bulan mingkai,
Leboh aku tindok di retok papan lekai,
Gali di linti lambar tikai,
Bebungkor enggau selanggor bali belulai,
Dia aku asai ka bisi mimpi.
Mimpi asai ka diasoh Sanggol Labong seduai Nawang Gundai,
Datai ari menoa raya sida di nanga Gelong Merundai,
Ke begamal baka guchai, murai ka tangkai takang isang.
Dia aku asai ka diasoh sida iya,
Nyarau tandan tangkai ranyai,
Ke merundai laboh begitang.
Mimpi asai ka diasoh sida negu bintang buyu,
Laboh mesai jalu jalong timang,
Lalu laboh ngimbai ningka tajau lelayang.
Dia kami sarumah lalu tekenyit serta gaga,
Tepeda ka anak gemala tekang gempanang,
Dipeda baka ka tau nganchau tikai,
Ngintu temuai mela pengabang.
Samoa kami bla rindu serta enggau ati lantang,
Biau kami enggau selanjau manok labang,
Diading kami enggau pamping piring letup pulut jentawang,
Asai ke nyambut penatai tuan Raja Tuai,
Datai ari gilik tasik besai ledong lelinang.

Nya alai Unggal/Aya,
Samoa utai ti ditanya ka nuan nya amat magang.

Nya alai skali nyerumba sedan bulan nyin kemari,
sanu seduai sanu bisi datai nemuai ngagai kami kitu.
Leboh nya semua jako sama agi rapas,
Nya alai kami agi deka bejinak, agi deka ngasoh semak.
Nya alai ngelamatu kami seruran nganti penatai kita, tang nadai datai agi.
Nya alai diatu tekang gempanang mau segala nadai agi ditu,
Udah dikurong kami dalam pebenong benda menaga,
Udah di jerai kami enggau duri besi kemuja,
Udah dipelali kami enggau badi bemata changka,
Di kunchi kami dalam peti menanyi ringkat dua,
Udah kerebat kami enggau kawah panjai tiga.
Kami deka muka enda ulih buka agi,
Ka ditiki enda ulih tiki, beduri ba badi mata changka.
Ditebang enda ulih tebang, bepuak ka belembang lampang besi.
Ka ditunu, enda ulih ditunu, ai nyau ngeching mesai tangkong kendi temaga.
Pun di ibun pasun diwan pesilar ular naga.
Batang belit kendawang tedong bisa.
Pun dan wan ranyuan madu banda.
Puchok enda ulih di tutok enggau tirok sangkoh bemata dua,
Wan kejatan burong tunggok,
Sikok-sikok nyabak ka rayok bulan pernama.

7. Ari lelaki nyaut baru munyi tu:

Unggal/Aya,
Nya alai samoa utai ti ko nuan nya amat magang.
Tang dalam pia,
Kami nadai penakut, nadai penangi.
Kami endang nyikap diri.
Nya alai tipang pesilar ular beluai bisi dibai kami ditu,
Tu diempu niang Minggat apai Runai,
Leboh gumi ke pegi ngagai kerinchi pantai Panai,
Parai sebrai tiban Nanga San.
Enti tipang pesilar ular naga, bisi ga dibai kami ditu.
Tu udah dikena niang Rekaya Dana,
Leboh lupu ngulu ka orang nyerang ngagai Batang Sungai Raya,
Trus ngalah ka china nyentok ka nanga Batang Sengkawang.
Enti tipang pesilar ular engkudu, bisi dibai kami ditu,
Olih niang Linggir Mali Lebu,
Leboh lupu ke mupu anak iru bulih 41 ka Ulu Sugai Langkang.
Tipang pesilar ular tedong bisi ga dibai kami ditu,
Olih niang Tarang apai Dungkong,
Leboh medong ngaram ka bangkong nanga Rajang.

Tang tipang tu enda dikena kami agi,
Laban iya udah enda bisa.

Tang nyerumbu randang bulan kembong tu kemari,
Kami diasoh Sultan tuan Insong,
Nanam nyatu getah nyelutong.
Dia deh kami nemu pengaroh baru,
Ke bisa ari gigi pesiri ular tedong.
Enti di tikam, iya tau engkanjong,
Enti di tegu, iya tau nyurong.
Nya alai aya/unggal,
Enda iboh kami ngasoh iya terbai,
Semina ngansat ari kami ke besarok dudok berintai,
Pintu kita lalu tekesai lalu tetukang.

8. Ai ansah orang ari spiak ti nyaut jako tu:

Tu ai plepah apong nipah,
Tumboh di tanah pala pantai.
Tu ai batang bindang beduyah,
Tanam Seripah Dayang Mai.
Tu ai dan meranjang bulan,
Tepan kaban burong Tunggok,
Sikok-sikok nyabak ka rayong bulan pernama.
Kita ke tuai udah berintai besarok dudok.
Nya alai aku ngelar kita ngagai bidok,
Linggar kepar-kepar ngelayar lansar pala lubok.
Leboh menoa kitai ke agi dipegai Menira Raja Brooke,
Nadai ga aku ninga nuan sebana madah ka diri suntok.
Enti temuai datai, nadai ga aku ninga nuan enggai nganchau ka tikai mai temuai dudok.
Laban nuan endang sidi di jari ujong tunjok,
Teleba maras tulok moa pasu.
Ai ganja bisa teleba bemain di moa burit mangkok,
Ai ganjai nyamai ngasoh grai angkat mabok,
Sua ka aku enggau tapa ujong tunjok,
Sambut nuan enggau tangkup dabong rasok.
Tu ga kena kami ngasoh nuan muka randau kara,
Ngusai ka randau rambai,
Nyila lambar buok ke berasok pampang saribu.

9. Nya baru betusut.
10. Tembu betusut, lalu bejako ka derian.
11. Melah Pinang.
12. Nindok ka anak.
13. Ti jadi salah – besapat.
14. Indu nurun ngagai rumah lelaki.
15. Udah makai lemai ba rumah lelaki – bebiau.

Biau Pengabang

Sa, dua, tiga, empat, lima, enam, tuuuuuujuh!
Enda ku lesi laya pambu, miau ka selanjau ijau manuk kelabu beiku layu betunggang labang,
Enda ku lesi laya sulai miau ka selanjau ijau manuk tawai bedunggul silai ngerunjung manang,
Enda ku lesi ilang laya miau ka selanjau ijau manuk banda mirah mata nakang jerenang,
Enda ku lesi laya pumpung miau ka selanjau ijau manuk tuntung kubah adung empulu arang…

Laban aku tu ukai mungkal ukai nanjal,
Aku tu endang niti endang nali,
Baka ijok tampung penduk,
Baka rutan tampung danan,
Baka ira tampung lemba,
Baka wi tampung tali..
Pecah periuk tanah ganti periuk tani,
Parai orang ka tuai, ganti tubuh kami,
Pambu orang ka dulu, ganti kami ka dudi…

Aku ga nampung pantang Belang Pinggang ke belang nyembayang punggung,
Nunda adat Surong Kempat ke berarat muting jelatung,
Nunda penti Buie Nasie datai ari tisi lambur gunung,
Nunda jako Antu Abu datai ari Munggu Gulu Puchung,
Nunda kangau Bunsu Buau datai ari Rantau Pala Lempung…

Aku tu ga nampung adat niang Rekaya dana,
Ka sidi di jari tunjuk dua, disema ka kitai bansa dayak,
Dikelandik ka kitai bansa siru bebasa di mua bala pengabang…

Aku tu ga nampung adat niang Temenggung Montegerai,
Ka sidi jari tunjuk megai, disema ka kitai bansa Dayak,
Dikelandik ka bansa kitai, dulu diguna Raja Tuan Tuai,
Matak jalai ngiring orang…

Aku tu ga nampung niang Munan, ka sidi jari tunjuk kanan,
Disema ka kitai Dayak bansa Iban, dulu diguna Raja Bansa Tuan,
Keba niang Munan digelar orang Pengulu Dalam,
Kena panah ka perintah bansa Tuan,
Ngemudi ka empenan kitai Iban ngatur pemansang…

Lama kaki aku udah bediri ba perdani anchau tikai,
Miau ka selanjau ijau manuk tawai,
Tang sayau nyawa ku enda nekis nyaris ingar rengai-rengai,
Enda tetunda ka nyawa unggal kitai Edward Kecendai…
Enggi ia dini nya ulih tunda, endang teruba kitai dayak,
Tangkap karan tali dawai, tiap pagi nyelinting lemai,
Ka bemunyi rengai-rengai nusui ka kitai di rumah panjai atur pemansang..

Lama udah kaki ku bediri ba kerembai tikai anyam dua,
Miau ka selanjau ijau manuk Banda…
Tang sayau terinting puting gensera nyawa aku enda nekis
nyaris inggar kela-kela…
Enda munyi nyawa Aya kitai Thomas Teggung Laka,
Enggi ia dini nya ulih tunda, endang tiap pagi nyelinting ari,
Enda belepa tangkap karan tali wayar,
Bejako ari radio, nusui rita meri penerang…

Lama aku udah bediri mutak-utak,
Di kerembai tikai anyam belebak,
Nyingkang ka bulang kaki betanjak,
Miau kita ti kedugau duduk betapak,
Enggau selanjau ijau manuk bejalak…
Enti nyema kita ngumbai aku sumbung jegak,
Tau ga kita nyema ka aku ngagai Gelagak Tuai Lemanak,
Ka ka bejalai kayak-kayak niti penyurai rumah pandak,
Ngerah bala anembiak nurun ngabang…

Lama udah kaki ku bediri ba kerembai tikai tudung lung,
Nyingkang ka bulang kaki nanggung,
Nunga kita ti kemumuk duduk betugung,
Miau kita enggau selanjau ijau manuk tuntung…
Enti sema kita ngumbai aku jegak panggung sumbung,
Ka bejalai kanjung-kanjung niti sentali rumah chundung,
Nyandik ketepung, nebah kerumung nencang raban gendang…

Nya alai nyau bepeluhaku ditubuh pati punggung,
Miau ka selanjau ijau manuk tuntung,
Nunga kita ka kemumuk duduk betuggung,
Baruh perentang rumah chundung…
Tang ka tu, semadi aku deka nunda biau niang Rentap,
Apai Tambung seduai Linggir laki Amung,
Enti orang nya, anang main-main,
Ati endang berani mutus kepung,
Gagah di pah pati punggung,
Endang diinang Kumang seduai Lulung,
Di kemata ka Laja seduai Sanggul Labung…
Nya alai bepantap munyi ka nesap payan betong,
Betumbuk munyi ka nyuluk buah embawang kachung…
Kati ko enda baka nya,
Laban belaban enggau Sultan Tuan Linsung,
Nan ka kuta tuchung Sadduk remawang…

Lama udah kaki ku bediri ba tikai anyam tampung,
Nunga kita ka kemumuk duduk bebandung,
Miau ka selanjau ijau manuk sabung,
Iko merundu lebat balat begupung…
Tang ka tu, semadi aku deka nunda biau Aki Lang Sengalang Burung,
Aki Jugu Menaul Tuntung,
Lang burik ka perintik baruh rekung,
Lang Labang ka checinang Kubah Adung,
Enti orang nya, anang main-main,
Ati endang berani mutus kepung,
Endang gagah di pah pun punggung,
Lebuh tembawai ka begawai besai niri ka ranyai tiang sadung,
Kena ia ngelulu ka menantu entis bulu burung ketupung,
Ngena benung managa bujang…

Lama udah kaki ku bediri ba kerembai anchau tikai,
Nunga kita ka kemumuk duduk berintai,
Miau ka selanjau ijau manuk tawai…
Tang ka tu, semadi aku deka nunda biau kejakang Manang Matai,
Nya meh orang ka sidi di jari tunjuk megai,
Orang ka bisa di penyungga dabung landai,
Orang ka tau miau rangkah tupai,
Mati pagi peda lemai tak lepai-lepai begagai di tembawai madang pinang…

Naka penyuma aku nelenga ka rasa dabung lancam,
Miau ka selanjau ijau manuk Jelayan,
Tang ka tu semadi aku nunda biau kejakang Manang Jaban,
Nya orang ti sidi di jari tunjuk ngenggam,
Nya orang ka tau belian ka rangkah Jugam,
Mati pagi peda lemai begamal jam-jam,
Ngerumbak renyuan madu besarang…

Tak nyau lelak aku di keciak arung kerigai,
Miau ka selanjau ijauu manuk Tawai,
Nunga kita ka betunga duduk berimbai,
Baruh perentang penjuang rumah panjai,
Ba tekang pengabang daun gawai,
Lemai kemari nyereta petang nyerumba lemai,
Dia ku ninga sida ka nembiak tak ragak beanti-anti,
Sida ka tuai bejaku bebai-bai,
Dibai sida ngalu petutu ikan Lansi ngempas di ai riam dalam…
Gaga aku ketawa nelenga ka rasa sengki ngeli,
Di ema akuraga panggung sintung enggau lanji,
Datai din, nadai ga aku meda pekepai ikan Lansi ngempas di ai riam dalam,
kada enda kita tu deh wai aya bala menyadi,
Ka digela orang ngagai pelamba tapang Pelai,
Tumbuh kediri-diri menoa ili,
Ditepan manyi tak besendi tampung dan…

Tak nyau lelak aku di tunjuk ujung,
Miau kita enggau selanjau ijau manuk Tuntung,
Nunga kita ka betunga duduk bebandung,
Baruh perentang penyarang rumah cundung,
Lemai kemari nyereta petang penyarang rumah jebung,
Dinga aku bala nembiak tak ragak rami kekaung,
Sida ka tuai bekumbai serimbai panjung,
Dibai sida aku ngalu jeliu petutu ikan Adung,
ngempas di lepung pala kerangan…
gaga meh aku ketawa nelenga ka rasa ujung dabung,
Di bai aku lanji, ma, raga enggau sintung,
Datai din, nadai aku tepeda ka pekepai ikan Adung
ngempas di lepung pala kerangan…
Kada enda kita tu deh wai aya kaban menyadi,
Ke digela orang ngagai pelamba Tapang Betenung Kara Riung,
Tumbuh di puncak ulu bedarung,
Tikam tempalung, lempai gulung tali pasaran…

Diatu baru aku gaga sambil gagit,
Nyingkang ka bulang kaki cawit,
Miau kita enggau selanjau ijau manuk Kuncit,
Aku ga miau semang kita ari belakang mulai ka tumbit,
Ngambi ka yang tinggi kita enda kudi ngeransi mimit,
Laban aku tu ukai biau sengapa, biau pia,
Tu ga nunda biau Apai Babit Bekait, Bujang Beruang Langit,
Ancung Selung Bebelit dikumbai orang Sapit Raja Petara…

Tak nyau lelak aku di selepak tunjuk satu,
Miau ka selanjau ijau manuk Sidu,
Miau kita ti duduk di lingkuk tikai anyam seribu,
Aku ga meda belakang enggi kita aya mekang
ditinggang kelatang baju baludu,
Aku ga miau yang semang kita ke begulang enda ngetu,
Yang tinggi kita ngambi ka enda mai ati ngeransi udu,
Yang ganggam kita enda mai ati tajam baka balan besi sekeru…
Tu ukai biau sengapa, biau pia,
Aku ga nunda biau Sentuku dikumbai orang Biku Bunsu Petara…

Kinda-kinda jari kiba tunjuk antu,
Aku ka miau kita enggau selanjau ijau manuk Sidu,
Miau kita ti duduk kemumuk duduk nungu,
Medamua kita tak semuka bulu seribu,
Miau kita ke tuai di panah perintah lumur satu,
Dikena aku miau nuan nyadi Kunsilor enggau nuan Pengulu…
Meda pekaian seduai tak melan-melan cukup lagu,
Meda tancut manah cerut umba baju batik biru,
Meda pisin nyau licin manah sugu,
Jengkuan tak melan-melan tangan jam ka segenda pukul satu…
Ukai enda kita endang disadang aku ngembuan
taring belalang, tanduk engkerudu,
Nya ga endang pengaruh ka lumur satu
dikena ngulu ngiring orang..

Tak agi lelak aku di keciak kandang dada,
Tak peluh di tubuh nelusur mua,
Aku miau kita enggau selanjau ijau manuk Banda,
Nya alai nasib manuk tu manah mimit,
Nyelit di tumbit atas dada…
Nya alai, manuk tu dikena miau nuan aya Tuai Rumah,
Ka ngepung perabung rumah raya,
Meda pekaian nuan tak melan-melan cukup gaya,
Umba baju setail baru batik Malaysia,
Enti semak, tampak rita,
Enti jauh, jelai nama,
Enti malam nadai kala padam dian lampu kelita,
Ruai enda kala kerebak tikai ancau sana
Tinggang pelembang baku temaga remba-remba
salin Cina Tukang Simanggang…
Laban Jayah kita landik madah atur perintah ubah dunya,
Laban lupu nemu ngadu nemu cara,
Kati ka enda baka nya, laban pesingan kanan tunjuk dua,
Nuan endang teleba ngaduka uta ka segenda alas ngerang…

Nya alai kaki aku bediri ba kerembai tikai sapar lima,
Miau ka selanjau ijau manuk Lia,
Nya alai tadi ungkup sida ka tuai lukai buban pala,
Tang tu ungkup nuan aya, sukung bandung ari kiba,
Meda pakaian nuan melan-melan manah gaga',
Umba baju cukup lagu tuit kelia,
Enti maia berumah, dulu ga nuan niri ke kah teras cala,
Enti maia bumai, dulu ga nuan ngabas tempalai ngerembang
babas repa,
Enti malam, nadai kala padam dian lampu pala,
Kati ku enda bakanya, laban pesingan tanggan tapa kiba
nuan endang teleba nyara ka uta ka segenda pending berejang…

Naka penyuma aku nelenga ka rasa dabung dilah,
Miau ka selanjau ijau manuk Labang Kubah,
Miau kita ka kemumuk duduk bekejangah,
Ba kerembai tikai bebuah…
Nya alai tu kena aku miau kita ka gawa perintah,
Meda pekaian kita tak melan-melan udu pemanah,
Umba baju setail baru batik Kedah,
Meda rekung tancang gelung tali nektai mirah,
Ukai enda kita endangpandai di cungai tunjuk tengah,
Landik neracat ka pinsil ai dawat rejat-rejat dakwat mirah,
kati ko enda baka nya, laban kita kena padu ka perintah
nusun langkah buah pemansang…

Nyau lelak aku dikeciak jari kanan,
Miau ka selanjau ijau manuk Jelayan,
Nunga kita ti kemumuk duduk betipan,
Nasib manuk tu manah mimit nyelit di tumbit kaki kanan,
Ke digela aku Bedang Bungkuk Belakang,
Nunga bedilang baruh mudan…
Enti pagi nuan enda kala laun dani,
Nungkun ka api ungun kenarang,
Kati ko enda bakanya,
Laban gasan nuan endang ngembuan mudan danan begitang…

Nya alai, nyau lelak aku di selepak ujung jari,
Miau kita enggau selanjau ijau manuk Lelaki,
Nunga kita ka kemumuk duduk bebandi,
Ba kerembai tikai anyam bediri,
Meda pakaian kita tak melan-melan udu rami,
Meda setail baru putung tukang Cina Miri,
Meda jangkuan tanggam jam tali luji…
Nya alai, manuk tu dikena aku miau semoa bala kita ka laki,
Enti udah dibiau aku enggau selanjau ijau manuk laki tu,
pagila lusa, ka dudi ari,
Balat amat kita bebeli ka komputer enggau injin api,
Nya alai kelita nya nyau enda dipeguna,
Lampu gis nyau dibuai ambis,
Kati ko enda bakanya, laban tanda kitai udah merdeka,
Baru menira segenda lambang burung Kenyalang…

Naka penyuma aku nelenga ka rasa dabung belabu,
Miau kita enggau selanjau ijau manuk Kelabu,
Nunga kita ka kemumuk duduk gempuru,
Ba kerembai Tikai sapar rampu…
Nya alai, manuk tu kena aku miau kita ti dara enggau
semua bala kaban indu,
Meda pakaian kita tak melan-melan cukup ngaku,
Meda buk panjai kita tak lepai-lepai mulai ka dagu,
Mua tampak kita nyau radak-radak udu burak baka telu,
Umba baju kita manah lagu setail baru bedabung tisi
ngambi bungai daun kerampu…
Kada enda kita tu ke disema orang ka tuai sebaka
enggau Endu Kumang dara Satu, indai sida Liu Panggau Dulang…

Lama kaki aku udah bediri kasak-kasak,
Miau ka selanjau ijau manuk Bejalak,
Nunga kita ka kemumuk duduk betapak,
Nasib manuk tu manah mimit,
Bedungul silai tiga beserak…
Meda pakaian kita tak melan-melan nyau kecirak,
Betancut redam bebaju burak,
Nya alai, tu kena aku miau kita ti nembiak,
Diatu amat kita mit lacit aggi biak,
Tang ka pagila lusa ka dudi hari kitai enda nemu,
Nyangka kitai bisi di imbai Sempandai
datai ari Ttai Punggang Lebak,
Bisi di embing Keling seduai Pandak Segatak,
Berani di ati kandang keciak,
Di ambi orang gawa nyadi soldadu,
Nan ka pulau Menoa sarawak,
Tan berujan ka leka meriam berani betimbak,
Ninga brita deh Menteri Menua Negeri Sarawak,
Ke lalu meri kitai medul Berani Bintang Sarawak
besampak pirak betunjang bintang…

Nya alai ka tu, nyangka kita ka
Mnsang nandang, mansang ngabang,
Mansang nandai, mansang makai,
Salah kenyap jai pengangkat,
Salah tenung jai burung,
Nya alai, manuk tu meh alai ia telempai, alai ia tepanggai,
Alai ia tepantup, alai ia tetekup,
Alai ia padam, alai ia tengelam,
Awak ka semua kitai gerai ko Sempandai,
Nadai apa ko petara,
Gayu ko Sentuku…
OOooohhhaa.. OOoohhhhhaaaa..

Jako Melah Pinang

Another of my collection from Paku, Saribas. It is best if this could be performed on a stage play to pratice the culture and for showing to the general public.

JAKO KENA MELAH PINANG

1. Nama ai ansah – ngansah orang kedulu bejako:

Tu ai teratak bintang banyak,
Ninggang awak arus nanga.
Tu ai gemuroh bintang laboh,
Baka suloh lampu kelita.
Tu ai kechapah batu blah,
Panjah darah babi menoa.
Di turun ka kami nyerumba sebun ambun nyaia,
Di pelam kami enam malam di pelawan benda menaga,
Dia iya lalu bebali nyadi bisa,
Tak prabansang dalam balang butol segala.
Nya alai ke lemai tu,
Iya merenchit mimit ninggang chubit chawan bebunga,
Engkah ka kami manah-manah di klasah tikai sana.
Tu ga kena kitai begempuru bejako nanya ka berita,
Tu ga kena aku ngasoh nuan nebah tatah dabong seleka enggi nuan aya,
Ngasoh nuan dulu bejako inggar didinga,
Nanya ka berita di moa pengabang.

2. Orang ti dulu bejako nanya ka berita:

Nya alai aku tu tak sangkal, tak sabal ke bejako ngagai kita.
Ni enda pia,
Laban aku nyau tepeda ka kita ke landai indu landak bebulu burak,
Bekengkang punggang putting juring ngujong geraji,
Aku tepeda ka kita tajak indu tajai belanggai panjai,
Taja kepai-kepai ngambu diri terbai ka brunei pulai hari.
Aku tepeda ka kita bruang indu raak,
Ganggam lengan ngerumpang batang tebelian.

Nya alai lama kitai tu udah berimbai dudok besendi,
Aku nyau deka nanya sapa kita ke kenyalang indu kenyali,
Laban aku deka ngasoh kita ngelua ka sapi buah belili,
Awak ka diambi sida teruna dara tinggi.
Lagi iya tau bebali nyadi taring uting ngeli jani,
Ka ubat kena kami ngambi sempeli,
Kena kami ngisi igi tibang rarentan.

Sapa kita ke dikumbai orang kenyalang kenyali lelaki,
Laban aku tu nyau deka ngasoh kita ngelua ka buah engkelili,
Di tikai anyam diri.
Lagi iya bebali nyadi ngeli jani babi lelaki,
Diambi endu teruna dara mereti,
Jadi ka ubat padi awak ka tebekan lalu jadian.

Sapa kita ke dikumbai kenyalang kenyali banda,
Laban aku deka ngasoh kita ngelua ka kembayau jera di tikai anyam dua,
Diambi sida lengayan endun dara,
Laban lagi iya tau bebali nyadi taring uting babi menoa,
Jadi ka ubat padi paya kena kami ngisi moa tibang tundan.

3. Nama ai ansah kena ngangkat ka orang ti nyaut (ari lelaki) madah ka pejalai diri:

Tu ai buah padi mudah,
Baka buah jelai merundai.
Nyadi tu ai ansah,
Ukai baka ke ngansah beliong bisi predah,
Ngansah rantong besi patah.
Tu ga ai buah padi mudah,
Disua ka aku enggau tapa tunjok tengah,
Di kena aku nyiram simpan geman dabong tatah nuan aya/unggal.
Tu kena aku ngasoh nuan dulu bejako,
Ngara ka leka entelah,
Laban nuan endang dipadu ka orang,
Landik bungah bejako tuai.

4. Saut pengari pengabang ngari ka ripih ari lelaki:

Nyau kesal mimit meh aku,
Udah diberi kita ai sempuli padi bukit,
Ke udah diengkah ka kita dalam chawan indu chubit.
Udah disua ka anak bujang lemambang entelit langit,
Ngena tapa jari chawit.
Ko iya ti meri ngagai aku,
Ngasoh ati aku gaga be-ati gagit,
Tang tu tak ngasoh kira aku nyaia mansang mit.
Kada enda asai tu ati sida niang Aji menya,
Leboh gasan nan di Krangan Sungai Langit.
Ko iya deka ngaga kota kepit buloh temiang,
Tang iya tekinsit mimit nyadi kemibit daun lalang.

Unggal/Aya,
Kami tu meh dikumbai orang anak tengas jelas-jelas mudik batang ulu Ketunggau,
Ngempas ka kaban di kranggan sandau miang,
Napat ka riap tampun bubu.
Kami tu meh ke dikumbai orang anak baya kaya-kaya mudik batang ulu Salimbau,
Ke benyawa nukang ka raang,
Mesai selambang moa pintu.
Kami tu me ka digelar orang anak kenyalang,
Ngenggang di batang Ulu Julau,
Napat ka kembayau mansau ngabu.

Aya/Unggal,
Kami tu wuok empeliau arang,
Masai berua di randau kubal tusu.
Nya alai penatai kami tu bisi reti,
Penemuai kami bisi utai ko-ati.

Nya alai nyerumba buli nyin kemari,
Ke cheli-cheli tumboh lemai,
Nyerumba sedan bulan mingkai,
Kami bisi datai ditu,
Nganjong tebinsu langgu buah binjai,
Nya alai lalu diengkah ka kami manah-manah di kelasah tengah tikai,
Enda di lengka ka kami sengapa pia sabarang alai.
Disua ka kami ngagai kita,
Leboh kitai ke kemumok dudok di ruai,
Leboh kitai ke bepangkang ke pengedang baku Brunei,
Serta disambut kita enggau kukut jari pamegai,
Dikurong kita dalam pebenong tajau rawai,
Dikerbat kita enggau kawat panjai tigai.
Nyadi nya ko kitai suba jadi ka sengkeram jako semaia kitai.
Nya ti ngasoh kami datai baka ka saharitu,
Enggau anembiak, enggau ke tuai,
Enggau sida ke mit, enggau sida ke besai,
Mai bala nitih ka semia.

Nya alai nyerumba buli ke cheli-cheli nyin kemari tumboh malam,
Nyerumba senayah bulan keleman,
Bisi kami udah datai ditu,
Datai ari Batang Kerangan Pinggai tebing kanan,
Penatai kami kitu, nganjong tebinsu langgu buah kemantan,
Ke lalu diterima kita enggau tapa jari ngengam,
Disambut kita enggau kukut jari kanan.
Dibungkus kita enggau saratus bali belantan,
Ditaroh kita tegoh-tegoh dalam mandoh benda pelawan,
Kerbat kita enggau kawat panjai enam,
Dijereki kita enggau badi ilang kayan.
Nyadi nya ko kitai suba jadi ka geran jako sama.
Nya alai baka ka saharitu kami datai ditu,
Mai indu, mai kalu,
Mai anembiak, mai redak,
Mai gendang, mai sebang,
Deka nentu – enti utai nya amat, kami deka ninga,
Enti utai nya tentu, kami deka nemu.

Nya alai ka saharitu kami tu dibai sida apai (sanu) seduai indai (sanu),
Nginsit ka pintu langit rapit baka tambit terkura umang,
Dibai sida ngansat ka pintu langit entap baka singkap krang kepayang.
Nya alai, enti nya amat rengut bunga buot ke bebau bali-ali,
Enti nya amat aba bau bunga ke ngaba basari-sari.
Nya kabuah kami ke datai kitu,
Laban dibai sida ke indu negu bintang buyu mesai jalu jalong jebong,
Dibai sida ke dara ngemata ka bintang saleka mesai krang kepayang pabong,
Dibai sida ke biak nyubak bintang banyak tumboh di kebong langit landong.
Nya alai kami tu deka nyidi aba bau bunga ke ngaba satengah bulan.
Kami tu deka nyium rengut bunga buot,
Puput ka ribut angin selatan.
Nya alai kami nyau deka nyua ka tapa jari kanan,
Ditampong enggau jari sukan,
Jalai Renggan menya ngulih ka basiran bintang tekinsit.
Kami nyau deka nyua ka tapa dada jari,
Tampong enggau tangga Bejie,
Nya ga jalai Bejie ngulih ka kunchi pintu langit.
Ni enda pia ko aku,
Laban kami nyau deka mindah ka genteran papan punggah,
Penudok perampang bunga burah,
Ke berendah mansau jara,
Ke berendah mansau tisi.
Kami dibai orang negu genturan papan timpu,
Penudok perampang bunga kapu,
Ke besudu ular bisa,
Ke besudu ular lidi.
Kami deka nginsit ka genturan singit,
Tambun berurah bunga bangkit,
Ke begantong tengan menoa,
Ke begantong tengan ari.

Nya meh penatai, penemuai kami.
Datai enggau antu enggau indu.
Sama enggau anak enggau anembiak.
Kami deka nentu ka utai nya amat,
Kami deka ninga ka utai nya tentu.
Kami deka nemu.

5. Ai ansah orang ke nyaut ari atas tu:

Tu kerbat pakau kawat,
Baka jilap daun api.
Ai teritis limau manis,
Ke teruba nyadi brandy.
Bai kami nurun nyerumba sebun ambun pagi,
Di pelam kami enam bulan di pelawan benda guchi,
Taroh kami tegoh-tegoh dalam mandoh benda menaga,
Dia iya bebali mansau jara,
Dituang ka kami ngagai balang butol besegi.

Nya alai ka lemai tu Aya/Unggal,
Tak perabansang pansut ari balang butol besegi.
Di engkah ka kami ba klasah tengah tikai.
Tu ga kena kami ngansah tatah dabong gigi enggi nuan,
Ngambi ka nekis nyerais inggar bemunyi.
Kalia udah ga tu kena kami ngansah perapang pedang panjai,
Enggi Antau Linggang Negeri seduai Gun Mangku Bumi,
Katiga enggi Nanang seduai Ajie,
Ti dikena sida bamok ngapus ka ari,
Ngalah ka segi kota simbang.
Pemulai tu sida iya gaga lantang ati,
Lalu niri ka gawai igi balang.

Nya alai ai tangkai lia kerapa,
Ai pun tarum kemuja,
Di engkah ka kami di klasah sana jawa,
Di perambun ka endu endun nyerumba sebun ambun nyaia,
Sataun mangun pun padi paya,
Udah di panjah sida dara bungah enggau darah babi menoa,
Udah di karong kami dalam benong benda menaga,
Nya alai ka lemai tu,
Merenchit mimit iya ari burit gelas kacha,
Kena aku ngansah tatah dabong saleka,
Enggi nuan aya/unggal.
Udah ga tu dikena aku ngansah perapang pedang temaga,
Enggi Garran seduai Mula,
Enggi Ngumbang apai Lada seduai Bantin Apai Rengga,
Udah nya kenu ko sida,
Tajam ari mata simbang jerungkang,
Laban tu udah dikena orang ke besai nampak nama jelai berita,
Ngeruntoh ka kota Tuan Raja,
Di nanga arong Skrang.
Nya alai ka lemai tu aya, dikena aku ngansah tatah dabong saleka enggi nuan,
Ngambi ka nyawa nuan nekis nyaris inggar didinga,
Disema ka aku ngagai panjong kapal johara,
Enggi Ranee bini Sultan Tuan Raja,
Mudik nanga Batang Simanggang.
Agi ga aku nyema ka nyawa nuan samunyi enggau Radio di kena Koh apai Segura madah ka menoa dras mansang.

6. Udah badu ngirup orang nyaut lalu bejako munyi tu:

Nyerumba sedan bulan pernama,
Leboh aku tindok di retok papan pelangka,
Gali galai di tikai sana jawa,
Bebungkor enggau selanggor bali mensuga,
Dia aku bisi mimpi.
Mimpi asai ka betemu enggau Tutong seduai Laja,
Datai ari menoa raya di nanga Panggau Dulang.
Dia aku asai ka dibai seduai nyimpong ujong semambu ngandong sengkelong tedong ular naga.
Mimpi asai ka dibai seduai nyubah bintang banyak mesai chapak jalong temaga,
Laboh ka baroh nyadi pebenong benda menaga,
Nadai utai ngemanah nya gaya,
Dipeda baka gamal anak Dayak,
Bemata baka gamal anak China,
Baka ke tau diasoh nyadi tuai megai menoa,
Ngadu ka uta wang timbang.

Laban meda utai nyelai bakanya,
Dia kami sarumah tak bela tekenyit,
Tepeda ka pemanah benda menaga,
Lalu dibiau kami enggau selanjau manok banda,
Ading kami enggau piring chukop perengka,
Laban asai ti nyambut penatai anak Petara,
Nyambut antu bala pengabang.

Nyerumba tinda sabong lemai,
Nyerumba sedan bulan mingkai,
Leboh aku tindok di retok papan lekai,
Gali di linti lambar tikai,
Bebungkor enggau selanggor bali belulai,
Dia aku asai ka bisi mimpi.
Mimpi asai ka diasoh Sanggol Labong seduai Nawang Gundai,
Datai ari menoa raya sida di nanga Gelong Merundai,
Ke begamal baka guchai, murai ka tangkai takang isang.
Dia aku asai ka diasoh sida iya,
Nyarau tandan tangkai ranyai,
Ke merundai laboh begitang.
Mimpi asai ka diasoh sida negu bintang buyu,
Laboh mesai jalu jalong timang,
Lalu laboh ngimbai ningka tajau lelayang.
Dia kami sarumah lalu tekenyit serta gaga,
Tepeda ka anak gemala tekang gempanang,
Dipeda baka ka tau nganchau tikai,
Ngintu temuai mela pengabang.
Samoa kami bla rindu serta enggau ati lantang,
Biau kami enggau selanjau manok labang,
Diading kami enggau pamping piring letup pulut jentawang,
Asai ke nyambut penatai tuan Raja Tuai,
Datai ari gilik tasik besai ledong lelinang.

Nya alai Unggal/Aya,
Samoa utai ti ditanya ka nuan nya amat magang.

Nya alai skali nyerumba sedan bulan nyin kemari,
sanu seduai sanu bisi datai nemuai ngagai kami kitu.
Leboh nya semua jako sama agi rapas,
Nya alai kami agi deka bejinak, agi deka ngasoh semak.
Nya alai ngelamatu kami seruran nganti penatai kita, tang nadai datai agi.
Nya alai diatu tekang gempanang mau segala nadai agi ditu,
Udah dikurong kami dalam pebenong benda menaga,
Udah di jerai kami enggau duri besi kemuja,
Udah dipelali kami enggau badi bemata changka,
Di kunchi kami dalam peti menanyi ringkat dua,
Udah kerebat kami enggau kawah panjai tiga.
Kami deka muka enda ulih buka agi,
Ka ditiki enda ulih tiki, beduri ba badi mata changka.
Ditebang enda ulih tebang, bepuak ka belembang lampang besi.
Ka ditunu, enda ulih ditunu, ai nyau ngeching mesai tangkong kendi temaga.
Pun di ibun pasun diwan pesilar ular naga.
Batang belit kendawang tedong bisa.
Pun dan wan ranyuan madu banda.
Puchok enda ulih di tutok enggau tirok sangkoh bemata dua,
Wan kejatan burong tunggok,
Sikok-sikok nyabak ka rayok bulan pernama.

7. Ari lelaki nyaut baru munyi tu:

Unggal/Aya,
Nya alai samoa utai ti ko nuan nya amat magang.
Tang dalam pia,
Kami nadai penakut, nadai penangi.
Kami endang nyikap diri.
Nya alai tipang pesilar ular beluai bisi dibai kami ditu,
Tu diempu niang Minggat apai Runai,
Leboh gumi ke pegi ngagai kerinchi pantai Panai,
Parai sebrai tiban Nanga San.
Enti tipang pesilar ular naga, bisi ga dibai kami ditu.
Tu udah dikena niang Rekaya Dana,
Leboh lupu ngulu ka orang nyerang ngagai Batang Sungai Raya,
Trus ngalah ka china nyentok ka nanga Batang Sengkawang.
Enti tipang pesilar ular engkudu, bisi dibai kami ditu,
Olih niang Linggir Mali Lebu,
Leboh lupu ke mupu anak iru bulih 41 ka Ulu Sugai Langkang.
Tipang pesilar ular tedong bisi ga dibai kami ditu,
Olih niang Tarang apai Dungkong,
Leboh medong ngaram ka bangkong nanga Rajang.

Tang tipang tu enda dikena kami agi,
Laban iya udah enda bisa.

Tang nyerumbu randang bulan kembong tu kemari,
Kami diasoh Sultan tuan Insong,
Nanam nyatu getah nyelutong.
Dia deh kami nemu pengaroh baru,
Ke bisa ari gigi pesiri ular tedong.
Enti di tikam, iya tau engkanjong,
Enti di tegu, iya tau nyurong.
Nya alai aya/unggal,
Enda iboh kami ngasoh iya terbai,
Semina ngansat ari kami ke besarok dudok berintai,
Pintu kita lalu tekesai lalu tetukang.

8. Ai ansah orang ari spiak ti nyaut jako tu:

Tu ai plepah apong nipah,
Tumboh di tanah pala pantai.
Tu ai batang bindang beduyah,
Tanam Seripah Dayang Mai.
Tu ai dan meranjang bulan,
Tepan kaban burong Tunggok,
Sikok-sikok nyabak ka rayong bulan pernama.
Kita ke tuai udah berintai besarok dudok.
Nya alai aku ngelar kita ngagai bidok,
Linggar kepar-kepar ngelayar lansar pala lubok.
Leboh menoa kitai ke agi dipegai Menira Raja Brooke,
Nadai ga aku ninga nuan sebana madah ka diri suntok.
Enti temuai datai, nadai ga aku ninga nuan enggai nganchau ka tikai mai temuai dudok.
Laban nuan endang sidi di jari ujong tunjok,
Teleba maras tulok moa pasu.
Ai ganja bisa teleba bemain di moa burit mangkok,
Ai ganjai nyamai ngasoh grai angkat mabok,
Sua ka aku enggau tapa ujong tunjok,
Sambut nuan enggau tangkup dabong rasok.
Tu ga kena kami ngasoh nuan muka randau kara,
Ngusai ka randau rambai,
Nyila lambar buok ke berasok pampang saribu.

9. Nya baru betusut.
10. Tembu betusut, lalu bejako ka derian.
11. Melah Pinang.
12. Nindok ka anak.
13. Ti jadi salah – besapat.
14. Indu nurun ngagai rumah lelaki.
15. Udah makai lemai ba rumah lelaki – bebiau.

Note:
Nyadi tusut di Batang Paku selalu bendar brengkah ari Tindin. Kebuah pia laban ari Tindin penatai adat derian. Tusut enda tau dudi disebut ari adat bukai, baka derian enggau bunga pinang